ผมเพิ่งอ่านบทความเจ๋งๆ จาก WIRED ที่เขียนโดย Henri Robbins เกี่ยวกับการเลือกคีย์แคป (keycaps) ให้คีย์บอร์ดแมคคานิคัล อ่านแล้วรู้สึกว่านี่มันคือคู่มือที่คนรักคีย์บอร์ดต้องมี เลยอยากหยิบมาเล่าให้ฟังแบบเข้าใจง่ายๆ เหมือนชวนเพื่อนคุยกัน ไม่ว่าคุณจะเพิ่งเริ่มหรือกำลังหาของดีๆ มาปิดจ็อบคีย์บอร์ดในฝัน คีย์แคปนี่แหละที่เปลี่ยนทั้งลุคและฟีลลิ่งการพิมพ์ได้แบบหน้ามือเป็นหลังมือ
เริ่มจากอะไรก่อน?
สิ่งแรกที่ Robbins บอกคือ ต้องแน่ใจว่าคีย์แคปที่คุณเล็งไว้มัน “ใส่ได้” กับคีย์บอร์ดของคุณ ถ้าซื้อมาผิด อาจต้องทิ้งไว้เฉยๆ หรือผสมกับคีย์แคปเก่าให้ครบ คีย์บอร์ดสมัยใหม่ส่วนใหญ่ใช้สวิตช์แบบ MX ที่เป็นกากบาท ซึ่งคีย์แคปเกือบทุกชุดในท้องตลาดรองรับ แต่ถ้าเป็นคีย์แคปจากคีย์บอร์ดเก่า อาจไม่เข้ากันได้นะ
สวิตช์แบบอื่นที่เจอบ่อย เช่น Alps (ขีดลบเล็กๆ), Topre (วงกลม) หรือ Kailh Choc (สองง่าม) พวกนี้ใช้กับ MX ไม่ได้ ฉะนั้นดูดีๆ ก่อนซื้อ เขาจะเขียนชัดเจนในรายละเอียดสินค้า
ต่อมาคือเรื่องเลย์เอาต์ คีย์บอร์ดส่วนใหญ่มีมาตรฐานคล้ายๆ กัน แต่บางรุ่นอย่าง HHKB Studio มีปุ่ม G, H, B และสเปซบาร์ที่ไม่เหมือนใคร ชุดคีย์แคปปกติอาจไม่ครอบคลุม บางชุดมี “คิทพิเศษ” สำหรับเลย์เอาต์แปลกๆ ด้วย และสุดท้าย ดูว่าชุดที่ซื้อครบทุกปุ่มไหม เดี๋ยวนี้บางชุดแยกขายส่วน numpad หรือปุ่มลูกศรกับแถวฟังก์ชันเพื่อลดราคา ต้องเช็กให้ดี
รูปทรงคีย์แคป (Profile และ Sculpt)
หลังจากรู้ว่าอะไรใส่ได้แล้ว มาดูเรื่องทรงกันบ้าง รูปทรงนี่แหละที่กำหนดฟีลลิ่งการพิมพ์และความสบาย Robbins บอกว่าไม่มีชื่อมาตรฐานตายตัว ขึ้นอยู่กับผู้ผลิต บางชื่อดูมีที่มา เช่น OSA (ผสม OEM กับ SA) บางชื่อก็ตลกๆ อย่าง PBS (Penguin Belly Slide)
ความสูงของคีย์แคปมีแบบสูง กลาง ต่ำ Cherry Profile ที่คนคุ้นเคยจะสูงประมาณ 9.8 มม. ถึง 7.3 มม. พิมพ์ได้โดยไม่ต้องมีที่วางข้อมือ แต่ถ้าเป็น SA Profile สูงสุดถึง 17 มม. ต่ำสุด 12.6 มม. ต้องใช้ที่วางข้อมือแน่นอน เสียงพิมพ์ก็ลึกกว่า
คีย์แคปบางแบบ เช่น Cherry และ SA จะมี “แถว” (R1-R4) ที่สูงและมุมต่างกัน ช่วยให้กดปุ่มแถวบนได้สะดวกขึ้น แต่บางคนชอบแบบ uniform ที่ทุกแถวเท่ากัน เช่น SA หรือ PBS หายากหน่อยแต่ก็มีให้เลือกเยอะ
ส่วน sculpt หรือรูปทรงหน้า คีย์แคปมีแบบ cylindrical (ร่องตัว U) กับ spherical (ร่องชาม) Keychron มักใช้ OSA แบบ spherical ส่วน Razer หรือ Corsair ใช้ Cherry หรือ OEM แบบ cylindrical
วัสดุแบบไหนดี?
วัสดุก็สำคัญไม่แพ้กัน Robbins เล่าถึงตัวเลือกยอดนิยม:
- ABS: พลาสติกที่เจอบ่อยในคีย์แคปติดเครื่อง อย่าง GMK หรือ Signature Plastics คุณภาพดีมาก สีสันสดใส ทนทาน ฟีลลิ่งลื่น แต่ข้อเสียคือมันจะเงาหลังใช้ไปนานๆ บางคนไม่ชอบ บางคนมองเป็นเกียรติยศ เสียงพิมพ์แหลมหน่อย
- PBT: คีย์แคปแบบคัสตอมมักใช้ PBT หนากว่า แข็งกว่า ผิวด้านกว่า ABS สีไม่สดเท่า แต่ทน ไม่เงาง่ายแม้ใช้เป็นสิบปี เสียงพิมพ์ทุ้มกว่า
- Ceramic: น้องใหม่จาก Cerakey เสียงพิมพ์ลึกแบบหินอ่อน ฟีลลิ่งลื่น แต่เปราะง่าย (เดี๋ยวนี้ใช้ก้านพลาสติกแก้แล้ว)
- Metal: ชุดโลหะราคาเริ่มที่ 200 ดอลลาร์ (ราว 6,600 บาท) หนักแน่น เสียงแหลม อาจต้องอัปเกรดสวิตช์หรือใส่ตัวลดเสียง Robbins ลองจาก NovelKeys กับ Awekeys เจอปัญหาความฟิต บางปุ่มหลวมจนหลุด ต้องใช้ค้อนปรับก้าน ฟีลลิ่งเย็นๆ ตอนแรก พออุ่นจากนิ้วก็เหมือนพลาสติก แต่กดแล้วคมชัดดี
การพิมพ์ตัวอักษร (Legends)
ตัวอักษรบนคีย์แคปเรียกว่า “legends” ส่วนตัวรองคือ “sub-legends” Robbins บอกว่ามันเพิ่มสไตล์ให้คีย์บอร์ด วิธีพิมพ์มีหลายแบบ:
- Doubleshot: มาตรฐานทองคำ ตัวอักษรเป็นพลาสติกหล่อสองชั้น ไม่จางเลย คมชัด ทนทาน สีตัดกันสวย แต่ตัวเลือกฟอนต์น้อยและแพง ตอนนี้มีทั้ง ABS และ PBT
- Tripleshot: เพิ่ม sub-legends สีต่าง หายากและแพงกว่า doubleshot มีแค่บางยี่ห้อ เช่น Domikey
- Dye Sublimation: ยอดนิยมใน PBT ย้อมสีลงไปในเนื้อ ไม่ใช่ทาทับ ทนทาน สีสดใสได้ แต่สีต้องเข้มกว่าพื้นฐาน
- Reverse Dye Sub: ย้อมทั้งปุ่มยกเว้นตัวอักษร ทำยาก บางชุดสวย บางชุดสีเพี้ยนหรือขอบเบลอ
- UV Printing: พิมพ์สีสดหลายสีบน GMK จางง่ายหน่อย แต่เดี๋ยวนี้ดีขึ้นเยอะ
- Pad Printing: ถูกสุด ทาทับด้วยซิลิโคน จางไว เหมาะคีย์บอร์ดออฟฟิศ
ซื้อแบบไหนดี?
Robbins บอกมี 3 วิธีซื้อหลักๆ:
- In-stock: มีของพร้อมส่ง สั่งปุ๊บได้เลย
- Group Buy: รวมเงินสั่งจากโรงงาน เหมาะกับชุด limited แต่เสี่ยงถ้าเจอร้านไม่น่าเชื่อถือ
- Preorder Extras: สั่งล็อตพิเศษหลัง group buy แพงกว่า แต่ได้ชุดที่พลาดไป
ราคาและร้านแนะนำ
ราคาขึ้นกับผู้ผลิต ชุด ABS จาก GMK หรือ Signature Plastics มักเกิน 100 ดอลลาร์ (3,300 บาท) คุณภาพสูงสุด PBT จาก EnjoyPBT ถูกกว่านั้น Robbins แนะร้านเด็ด เช่น Cannonkeys, Novelkeys, 21kb, Drop, Mekibo, Omnitype, และ Divinikey แต่ละร้านมีจุดเด่นต่างกันไป ลองดูที่ชอบเลย